WL / Tekst + Fotografie

Natuurlijk, mijn moeder Vrachten met dia's heb ik nog. Vrachten die de verhuizing hebben overleefd. Maar vrachten die wel nodig opgeruimd moeten worden: daar ben ik nu mee bezig. Ik mocht een Epson scanner van iemand lenen en daar ben ik heel blij mee. Als deze terug moet dan overweeg ik toch zelf maar de aanschaf, want ik ben voorlopig nog niet uitgescand.   Veel dia's gooi  ik weg. Al die matige landschappen, steden, kerken - die mis ik niet. Maar de dia's met onze kinderen, ouders en zelfs grootouders erop, die gaan in de scanner. En dia's met een bijzondere herinnering, die natuurlijk ook.   Hiernaast één van de motoren waarop ik reportages voor Moto73 maakte. Toen nog op dia!

Met de motorfiets maakte ik voor het blad Moto73 in Frankrijk een reportage over de lavendelstreek. Dat is zo lang geleden dat de foto's nog analoog zijn - op dia. Dia's waren en zijn gemakkelijker te verwerken voor publicatie in een tijdschrift. Het ziet er nog steeds prima uit, maar het haalt het niet bij de scherpte die we nu digitaal gewend zijn.  Digitaal fotografeer ik in raw - en kan ik dus achteraf de kleurtemperatuur instellen. Met het scannen van een dia ben ik veel minder flexibel. Er kan wel wat met kleur en verzadiging, maar daar wordt het meestal niet veel beter van.    

“De gemiddelde leeftijd van molenwieken is ongeveer veertig jaar. Ik hoopte nog dat ze even mee zouden gaan, maar onderzoek wees uit dat er toch van alles aan mankeerde. Het staal was dunner door roestvorming en veel lasnaden waren niet meer in orde.” Molenaar Niek van Eekelen (64) heeft lang naar deze dag uitgekeken. “Het vervangen van de wieken maakt een molenaar normaal gesproken maar één keer in zijn werkzame leven mee.” Als het meezit kan De Twee Gebroeders over enkele weken weer draaien, na ruim twee jaar stilstand. ‘s Morgens vroeg wordt de straat al afgezet: de enorme kraan, nodig voor het verwijderen van de oude en het steken van de nieuwe wieken, heeft de hele breedte van de straat nodig om stabiel de tweeduizend kilo wegende wieken via de bovenzijde uit het centrale deel aan de as te hijsen. En laat in de middag de nieuwe er weer in. Door de vertraagde aankomst van de nieuwe wieken ligt het werk midden op de dag enkele uren stil. De firma Verbij uit Hoogmade is verantwoorde...

Toen mijn kleinzoons nog 'gelovig' waren bezocht ik natuurlijk ook het Sinterklaasfeest op hun school. Toen nog met - ik krijg het haast niet uit mijn toetsenbord - Zwarte Piet. Een feestje, dat begon met lekker uitrazen in de gymzaal. Een aantal oudere kinderen was prachtig geschminkt en verkleed en speelden met de kleintjes. Deze foto zou ik nu niet meer kunnen maken. Is dat erg? Nee, natuurlijk, integendeel. Er zijn mensen die last hebben van onze voormalige Zwarte Piet. Met nauwelijks enige moeite hebben we dat veranderd. Het zal de kleintjes worst wezen, en een grote groep mensen verlossen we van deze nare slavernij-erfenis. Prima, vind ik!  

In de omgang met dieren is de laatste decennia heel wat veranderd. Ik bezocht als kind diergaarde Blijdorp, waar chimpansees met kleren aan aan tafel gingen eten. En nu is vegetarisch eten algemeen gangbaar.  Ara's en kaketoes zaten de hele dag op dit soort stokken, vastgeketend met een ketting. Elke dag werden ze 's avonds binnengehaald en 's morgens weer buiten gezet - behalve in de winter. Er was één witte kaketoe die ik altijd bezocht - zij at uit mijn hand en ze kon enkele woorden zeggen. Maar nu vinden we deze manier van dieren houden niet meer verantwoord. Misschien is een dierentuin wel niet meer verantwoord... Dieren kunstjes laten doen, daar zijn we gelukkig ook vanaf gestapt. Circusdieren zijn hier al langer verboden. Het dolfinarium in Harderwijk heeft nu een andere functie dan het in het begin had. Educatie staat nu voorop. Scans van oude dia's.

De Hasselblad Xpan , ontwikkeld met Fuji (die vrijwel dezelfde camera op de markt bracht onder de naam TX-1, later verscheen nog een TX-2) was een camera waar een gewone kleinbeeldfilm in ging (negatief of positief, dus dia). In plaats van 36 opnamen kwamen er 21 uit: de camera gebruikte steeds twee plekken voor een panorama-achtige foto. Geen 24 x 36 mm, maar een aspect ratio van 65:24. Maar als je daar een keer genoeg van kreeg kon je ook gewoon op 24 x 36 mm schieten. Er waren drie niet al te sterke objectieven beschikbaar. De lenzen van Hasselblad en Fuji waren op beide toestellen te gebruiken. Gebruikt zijn deze camera's nog steeds te koop. Maar je moet dan wel diep in de buidel tasten: 3800 euro is de goedkoopste die ik zag. Ooit mocht ik voor CameraMagazine - bestaat niet meer - zo'n camera een tijdje testen. Toevallig vond ik net twee dia's uit deze camera. Met een geleende scanner maakte ik deze beelden digitaal.  

Een vormgever kan de mooiste foto verminken. In de ogen van de fotograaf althans. Ik kijk daar iets anders tegenaan: fotograferen is een proces, maar vormgeven is dat ook. Ik probeer goede foto's in te leveren, de vormgever probeert hiermee mooie pagina's te maken. En daarvoor kan het nodig zijn een stukje van een foto af te halen. Een foto bekijk je als een foto, een pagina als een pagina. (Snap je het nog?)  Deze voorpagina  bevat één foto, gemaakt met een lichte telelens om de groep voertuigen wat 'in elkaar' te drukken. Het was een liggende foto ( landscape) , die hier staande ( portrait) is gebruikt. De keuze van de woorden 'staat stil' in combinatie met rijdende voertuigen is wellicht iets minder handig. Is dit geen mooie fotopagina geworden? Erg leuk dat ze hier een hele pagina aan besteden en hoe, met de Nederlandse driekleur prominent in beeld. Een echte 'bevrijdingspagina', waarop ook de burgemeester een plek kreeg - zittend op een motor uit WO...